Skip to main content

Dostępność cyfrowa w internecie

 

Dobre  i  złe  praktyki

Czym jest dostępność cyfrowa

Czy możesz sprawić, żeby przestrzeń wirtualna stała się bardziej dostępna?

W przestrzeni fizycznej ułatwienia dla osób z różnymi potrzebami stają się dla nas oczywistością. Ułatwiają funkcjonowanie nam wszystkim. 
Oczywiście nie jest tak wszędzie. Część realizacji bywa też karykaturalna. Zdecydowanie jednak zwiększyła się nasza świadomość i wrażliwość.  
 
Szacuje się, że osób z niepełnosprawnością powyżej 16 roku życia w Polsce jest ponad 3 miliony. A przecież nie trzeba mieć stwierdzonej niepełnosprawności by też potykać się o różne bariery. Obecnie jedną z ważnych potrzeb praktycznie każdej osoby jest dostęp do treści cyfrowych. Nie myślimy o tym. Często brakuje nam wyobraźni i empatii przez co odcinamy lub utrudniamy dostęp do naszych publikacji wielu ludziom. 
 
Przykładem jest bardzo powszechna praktyka urzędów i instytucji publicznych publikowania lub przesyłania skanów dokumentów lub oznaczanie istotnych treści kolorami (ponoć 5% populacji ma problem z rozróżnianiem kolorów).  
Publikowanie filmów bez napisów. 
 
Wystarczy świadomość i często niewielki wysiłek by likwidować te bariery.  

Dostępny serwis internetowy to także ułatwienie dla: 

  • starszych osób,  
  • użytkowników urządzeń mobilnych,  
  • użytkowników nietypowych przeglądarek,  
  • osób z chwilowymi ograniczeniami (np. ze złamaną ręką)  
  • lub korzystających ze słabych łączy internetowych.

Dlaczego warto zdobyć wiedzę o dostępności cyfrowej?

Dzięki niej tworzymy równy dostęp do informacji i usług dla wszystkich. Nawet jeśli tylko wrzucasz posty lub tworzysz dokumenty tekstowe jest dobrze wiedzieć o czym pamiętać. Projektując zgodnie z zasadami dostępności, eliminujemy bariery dla osób z niepełnosprawnościami. Budujemy inkludujące społeczeństwo cyfrowe, gdzie każdy może korzystać z technologii. Dodatkowo, spełniamy wymogi prawne i podnosimy jakość projektów, zapewniając intuicyjne i dostępne rozwiązania.  Możemy w ten sposób czynić świat bardziej przyjaznym dla wszystkich. 

Inwestycja, która przynosi korzyści?

  • Dzięki dostępności Twoje treści mogą dotrzeć do szerszego grona odbiorców. 
  • Przejrzysta struktura, semantyczny kod HTML i zoptymalizowane obrazy sprzyja wyższej pozycji w wynikach wyszukiwania (SEO i wydajność). 
  • Budujesz pozytywny wizerunek i zaufanie klientów, podnosisz ich komfort korzystania z Twoich treści i aplikacji 
  • Dbanie o dostępność od początku projektu pozwala uniknąć kosztownych poprawek a być może także kar związanych z obowiązkiem dostosowania do przepisów prawa. 

9 rzeczy, o których warto pamiętać tworząc dokumenty tekstowe

Tworząc dokument tekstowy miej zawsze z tyłu głowy dla kogo go tworzysz. Wyobraź sobie – kto go będzie czytał.  

Jak sprawić, by dokument był czytelny dla szerokiego grona odbiorców?  

  • Używaj prostego i zrozumiałego języka. Bardziej złożone terminy staraj się opisywać i parafrazować. Ta zasada ułatwi też zrozumienie treści dokumentu nawet ekspertom. Stosuj opisy słowne zamiast symboli.  
  • Tytuł dokumentu powinien dobrze opisywać treść. 
  • Zadbaj o czytelną strukturę dokumentu: akapity, tytuły, przypisy. 
  • Używaj nagłówków do wyodrębnienia struktury tekstu. 
  • Zadbaj o prawidłowe formatowanie tekstu 
    • Nie formatuj tekstu ręcznie – nie stosuj spacji i enterów to formatowania tekstu.
    • Używaj stylów do formatowania tekstu. To zapewni z jednej strony spójny wygląd dokumentu i łatwość zmiany wyglądu, gdy zajdzie taka potrzeba. Z drugiej strony ułatwi interpretację dokumentu przez narzędzia wspomagające osoby z niepełnosprawnością oraz ułatwi poruszanie się bo dokumencie. Też np. pozwoli Ci z automatu wygenerować spisy treści, odsyłacze, wykazy obiektów itp.  
    • Unikaj zaznaczania ważnych treści kolorem. Pamiętaj są osoby, które nie odróżniają kolorów. Zamiast tego stosuj pogrubienia lub powiększenie czcionki.  
    • Tekst warto wyrównać do lewej krawędzi. 
    • Dobierz czytelną czcionkę. Najlepiej bez szeryfową (bez ozdobników) i 12pkt. 
    • Stosuj odstępy między wierszami 150%. 
  • Używasz słów w obcym języku – oznacz odpowiednio te słowa.  
  • Dodaj tekst alternatywny do elementów graficznych i hiperłączy. Unikaj WortArt oraz ramek tekstu.
  • Zadbaj o wysoki kontrast tekstu na poziomie 4,5:1 najlepiej czarny tekst na białym tle.
  • W stopce i nagłówku nie zamieszczaj istotnych informacji.

Kto powinien myśleć o dostępności?

O dostępności powinni myśleć zarówno: 

  • deweloperzy tworzący stronę 
  • jak też projektanci,  
  • redaktorzy treści,  
  • testerzy.  

Wszystko tak naprawdę sprowadza się do empatii i wczucia się w różne potrzeby naszych użytkowników oraz sytuacje, w których mogą się znajdować.
Warto na przykład zastanowić się z jakiego sprzętu korzystają.  

Na jakie pytania warto sobie odpowiedzieć tworząc stronę internetową?

  • Czy treść jest zrozumiała?  
  • Czy osoba nie mogąca korzystać z myszki (np. ze złamaną ręką) łatwo odnajdzie i przeczyta daną treść?
  • Czy nasza strona jest w pełni funkcjonalna na różnych urządzeniach (w tym urządzeniach mobilnych)?  

Warto też zastanowić się jak my za parę lat lub nasi rodzice/dziadkowie poradziliby sobie z obsługą naszej witryny. 

Jak szybko zweryfikować dostępność cyfrową strony? 

Wykonaj te proste testy. 

  • Odłącz myszkę,  
  • Nie używaj touchpada,  
  • Włącz narratora (jest wbudowany w systemie Windows) 

Polecamy pobrać darmowe oprogramowanie NVDA (link https://www.nvda.pl/) 

Taka weryfikacja pozwoli uniknąć błędnych decyzji i problemów, które często niweczą cały wysiłek związany z wdrożeniem dostępnej strony.  

Najczęściej spotykane problemy z dostępnością? 

Niezależnie czy zapisy ustawy z 2019 roku dotyczą Ciebie warto zweryfikować i ewentualnie pozbyć się tych problemów ze swojej strony: 

  • niezrozumiała treść (trudny, zawiły, specjalistyczny język, źle użyty kod HTML),
  • ważne informacje zawarte na obrazkach (nie w tekście),
  • oznaczanie istotnych informacji kolorem lub formatowaniem (brak oznaczenia semantycznego),
  • brak alternatywnych opisów znaczących obrazów, grafik,
  • przyciski w formie obrazków bez alternatywnych opisów,
  • brak możliwości szybkiego przejścia do głównej treści strony,
  • zawiła nawigacja,
  • pułapki nawigacyjne i brak dostępu do niektórych treści. 

 Pamiętaj. Wrzucenie wtyczki na stronę raczej nie zapewni dostępności cyfrowej tej strony.